مقدمه
بررسی پیشینه خدمات دولتی ارائه شده به زنان روستایی نشان می دهد که از سال 1325 با تاسیس آموزشگاه دختران قلعه نو (بنیاد خاور نزدیک ) فعالیتهای آموزشی - ترویجی برای زنان روستایی در ایران شروع شده است. پس از آن با اجرای طرحهای مختلف در زمینه های آموزشی و ترویجی ادامه پیدا کرده است . در سال 1372 با ایجاد واحد امور زنان روستایی و متعاقب آن در سال 1373 دفتر امور زنان روستایی تشکیل شد تا با ارائه برنامه های کوتاه مدت و بلند مدت و تخصیص اعتبار به اجرای برنامه های توانمند سازی زنان روستایی بپردازد .
سیر تحول دفتر توسعه فعالیت های کشاورزی زنان روستایی و عشایری
واحد امور زنان روستایی و عشایری از سال 1372 در وزارت جهاد سازندگی و وزارت کشاورزی تشکیل شد. در وزارت کشاورزی از سال 1372 تا سال 1379 با نام دفتر توسعه فعالیتهای زنان روستایی و در وزارت جهادسازندگی از سال 1372 تا 1376 به عنوان گروه امور زنان روستایی بود. از سال 1376 با تصویب سازمان امور استخدامی کشور با نام مدیریت امور زنان روستایی و عشایری ارتقاء پیدا کرد و پس از انتصاب مدیر این واحد سازمانی به سمت مشاور وزیر در امور زنان در سال 1377 ، دامنه وظایف و فعالیتهای این مدیریت وسعت بیشتری یافت . در راستای تشکیلات دفتر مرکزی، در استانها نیز کارشناسان امور زنان در مدیریت ترویج و مشارکت مردمی مسئولیت اجرای پروژه های مربوط به زنان روستایی و نظارت بر این پروژه ها را بر عهده گرفتند. در سال 1380 بدنبال ادغام دو وزارتخانه جهاد کشاورزی و جهاد سازندگی و با توجه به وجود دو مدیریت تخصصی امور زنان روستایی در این وزارتخانه ها و در راستای سیاست فوق این واحدها نیز ادغام و با ارتقای سطح تشکیلاتی به دفتر امور زنان روستایی و عشایری تغییر نام داد . کارشناسان امور زنان روستایی استان ها نیز به سطح کارشناس مسئول ارتقا یافتند. در سال 1396 نام دفتر به «دفتر توسعه فعالیت های کشاورزی زنان روستایی و عشایری» تغییر یافت.
آنچه در این قسمت از کتاب بیان می شود تاریخچه اجرای برنامه های آموزشی و ترویجی و روند تحول تشکیلاتی زنان روستایی و عشایری می باشد.
تاریخ نگار اهم حرکت ها و فعالیت های آموزشی-ترویجی زنان روستایی در ایران
|
1330-1325
|
- برنامه عمرانی- ترویجی منطقه ورامین و تاسیس آموزشگاه دختران روستایی قلعه نو (بنیاد خاور نزدیک) کلاس های کوتاه مدت آموزشی در زمینه های بهداشت و تغذیه برای دختران روستایی (هیئت همکاری های فنی آمریکا در ایران)
- برنامه عمرانی- ترویجی منطقه ورامین و تاسیس آموزشگاه دختران روستایی قلعه نو
- (بنیاد خاور نزدیک)
|
|
1340-1332
|
آموزش زنان و مردان روستایی توسط زوج های معلم ساکن در روستا (تعلیمات اساسی وزارت فرهنگ ایران)
|
|
1336
|
- ایجاد قسمت ترویج خانه داری در تشکیلات ترویج وزارت کشاورزی
- آغاز برنامه ترویجی خانواده محور
|
|
1344
|
- برگزاری سمینار منطقه خاور نزدیک ترویج خانه داری فائو( FAO ) در تهران
|
|
1346
|
- انتقال قسمت ترویج خانه داری وزارت کشاورزی به وزارت آبادانی و مسکن
- تغییر نام آن به "سازمان بهزیستی خانواده های روستایی"
|
|
1347
|
- انتقال سازمان بهزیستی خانواده های روستایی وزارت آبادانی مسکن به وزارت تعاون و امور روستاها
- تغییر نام آن به "سازمان خانه های فرهنگ روستایی"
|
|
1356
|
- انحلال سازمان خانه های فرهنگ روستایی وزارت تعاون و امور روستاها
- به کار گیری اغلب پرسنل سازمان خانه های فرهنگ روستایی در انجام امور اداری
|
|
1372-1356
|
فعالیت های پراکنده تعدادی از کارشناسان وزارت کشاورزی در آموزش زنان روستایی در چند استان کشور
|
|
1372
|
- ( ایجاد واحد امور زنان روستایی در وزارت جهاد سازندگی)
- ایجاد دفتر "توسعه فعالیت های زنان روستایی" در وزارت کشاورزی
|
|
1373
|
برگزاری گردهمایی بررسی وضعییت آموزشی- ترویجی زنان روستایی وزارت جهاد سازندگ با همکاری دانشگاه الزهرا(س) تهران
|
|
1376
|
- تغییر نام واحد امور زنان روستایی به" مدیریت امور زنان روستایی و عشایری" در وزارت جهاد سازندگی
- برگزاری سمینار تواناسازی دختران جوان روستایی در مشارکت های اجتماعی در سنندج، کردستان
وزارت جهاد سازندگی با همکاری یونیسف (UNICEF)
|
|
1380
|
- ایجاد دفتر امور زنان روستایی و عشایری در وزارت جهاد کشاورزی
- (ادغام دو واحد امور زنان در دو وزارت جهاد سازندگی و کشاورزی)
|
|
از سال 1380 به بعد
|
- به کار گیری تسهیلگران روستایی در آموزش زنان روستایی
- برگزاری سالیانه جشنواره های عذرا برای شناساندن جایگاه زنان روستایی و نقش آن ها در تولید ،
|